Το μέλλον του αγροτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα διαγράφεται με προκλήσεις και ευκαιρίες, καθώς η χώρα αντιμετωπίζει σημαντικές αλλαγές σε παγκόσμιο, εθνικό και τοπικό επίπεδο. Η γεωργία, που παραδοσιακά αποτελούσε τη βάση της ελληνικής οικονομίας, βρίσκεται αντιμέτωπη με τη σύγχρονη πρόκληση της βιωσιμότητας, της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το ελληνικό αγροτικό επαγγελματικό τομέα είναι η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού. Οι νέοι συχνά αποφεύγουν τον αγροτικό τομέα λόγω της σκληρής δουλειάς και των περιορισμένων οικονομικών απολαβών, ενώ η νέα γενιά στρέφεται περισσότερο σε αστικά επαγγέλματα. Ωστόσο, η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει λύσεις για να καταστεί το αγροτικό επαγγελματικό πεδίο πιο ελκυστικό. Η χρήση drones, η εφαρμογή έξυπνων συστημάτων αρδευσης και οι καινοτόμες γεωργικές μέθοδοι (όπως η γεωργία ακριβείας) μπορούν να αναβαθμίσουν τις συνθήκες εργασίας και να κάνουν τις αγροτικές δουλειές πιο αποδοτικές και λιγότερο απαιτητικές.
Η στροφή προς τη βιωσιμότητα αποτελεί επίσης μια σημαντική τάση. Οι καταναλωτές απαιτούν πλέον προϊόντα που παράγονται με σεβασμό στο περιβάλλον και τις φυσικές πόρους. Η ανάπτυξη βιολογικών καλλιεργειών, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η ενσωμάτωση περιβαλλοντικών πολιτικών στην αγροτική παραγωγή είναι καθοριστικές για το μέλλον του τομέα. Η νέα γενιά αγροτών μπορεί να επωφεληθεί από τα προγράμματα της ΕΕ που στηρίζουν τη βιώσιμη γεωργία και τις αγροτικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον, η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα στον τομέα των εξαγωγών, ειδικά στον τομέα των αγροτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και τα φρούτα. Η ανάπτυξη των αγροτικών επιχειρήσεων μέσω της εξαγωγής μπορεί να προσφέρει νέες ευκαιρίες για τους επαγγελματίες του χώρου. Η διασύνδεση της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό και η ενίσχυση των τοπικών προϊόντων μπορεί να δημιουργήσει νέες αγορές και να συμβάλει στην οικονομική αναγέννηση της υπαίθρου.
Συνοψίζοντας, το μέλλον του αγροτικού επαγγέλματος στην Ελλάδα εξαρτάται από την ικανότητα προσαρμογής στις νέες τεχνολογίες, την ενσωμάτωσή της στις σύγχρονες τάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης και την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Οι προκλήσεις παραμένουν μεγάλες, αλλά οι ευκαιρίες για τους νέους και την αναβάθμιση του αγροτικού τομέα είναι εξίσου σημαντικές.
Τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες για την ενθάρρυνση και ανάπτυξη του τομέα της υπαίθρου, αναγνωρίζοντας τη σημασία της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης για την οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον.
Η Στρατηγική της ΕΕ
Η ΕΕ έχει θέσει σαφείς στρατηγικούς στόχους για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Η ΚΑΠ στοχεύει στην ενίσχυση της βιωσιμότητας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας της γεωργίας, ενώ ταυτόχρονα προάγει την κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα. Μέσω της ΚΑΠ, η ΕΕ χρηματοδοτεί αγροτικά προγράμματα και παρέχει κίνητρα στους αγρότες να υιοθετούν πιο βιώσιμες και σύγχρονες πρακτικές, όπως η γεωργία ακριβείας και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στην περίοδο 2023-2027, η ΚΑΠ επενδύει και πάλι σημαντικά σε αυτά τα ζητήματα, δίνοντας έμφαση στη «πράσινη μετάβαση» και τη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Πολιτικές και Προγράμματα Στήριξης στην Ελλάδα
Η ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με την ΕΕ, έχει αναπτύξει διάφορες πολιτικές και προγράμματα για την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής και της ανάπτυξης της υπαίθρου. Ορισμένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα είναι:
- Αγροτικά Επιδοτούμενα Προγράμματα: Υπάρχουν επιδοτήσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη των γεωργών και της γεωργικής έρευνας. Αυτά τα προγράμματα ενθαρρύνουν την ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών, τη μετάβαση σε πιο βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας και την αναβάθμιση των υποδομών στις αγροτικές περιοχές.
- Προγράμματα Βιώσιμης Ανάπτυξης: Η στροφή προς την βιολογική γεωργία, η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο, καθώς και η προώθηση των τοπικών προϊόντων μέσω του αγροτουρισμού είναι κεντρικές στρατηγικές για την αναζωογόνηση της ελληνικής υπαίθρου.
- Ψηφιακή Μετάβαση: Προγράμματα για την ενίσχυση της ψηφιοποίησης του αγροτικού τομέα, όπως η εισαγωγή συστημάτων γεωργίας ακριβείας και η χρήση drones για την παρακολούθηση της υγείας των καλλιεργειών, προσφέρουν νέες ευκαιρίες για τον εκσυγχρονισμό του τομέα.
- Υποστήριξη Νέων Αγροτών: Το πρόγραμμα "Νέοι Αγρότες" αποτελεί κεντρικό άξονα για την ενίσχυση της νέας γενιάς στην αγροτική παραγωγή. Μέσω αυτών των προγραμμάτων, οι νέοι αγρότες αποκτούν επιδοτήσεις και υποστήριξη για να ξεκινήσουν και να διατηρήσουν βιώσιμες γεωργικές επιχειρήσεις.
- Ανάπτυξη Υποδομών και Κοινωνικών Υπηρεσιών: Η κυβέρνηση υποστηρίζει την ανάπτυξη υποδομών στις αγροτικές περιοχές, όπως δρόμοι, υδραυλικές εγκαταστάσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα για αγρότες, ενώ παράλληλα βελτιώνει τις υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης στην ύπαιθρο για να ενισχύσει την ποιότητα ζωής στις αγροτικές κοινότητες.
Συνολική Στρατηγική
Οι στρατηγικές της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης για την ενθάρρυνση του αγροτικού τομέα είναι αλληλοσυμπληρούμενες και αποσκοπούν στο να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα και την ανθεκτικότητα της υπαίθρου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι νέες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η γήρανση του πληθυσμού και η ανάγκη για εξωστρέφεια των ελληνικών αγροτικών προϊόντων.
Η συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ενίσχυση του αγροτικού τομέα, προσφέροντας ένα θετικό περιβάλλον για επενδύσεις και καινοτομία, ενώ παράλληλα ενθαρρύνει την περιβαλλοντική συνείδηση και τη βιώσιμη ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών.